با توجه به معرفی پروژه خانه افرا در شماره ۱۱۸ مجله معمار (جایزه معمار سال ۹۸، راه یافتگان به مرحله نیمه نهایی، گروه مسکونی تک واحدی) مرور کوتاهی بر این پروژه خواهیم داشت.

پروژه خانه افرا، بازسازی ویلای مسکونی به مساحت ۵۹۳ متر مربع در زمینی به مساحت ۹۷۰ متر مربع واقع در خیابان کمربندی لواسان، کوچه خیبر می‌باشد. این پروژه شامل ترکیب دو واحد مسکونی مستقل و تبدیل آن به یک واحد ویلایی است. ایده اصلی حول محور انعکاس طبیعت در فضای داخلی در راستای توسعه پایدار درکل طرح شکل گرفت. پـروژه ی خانـه ی افـرا در قالـب بازسـازی واحـد مسـکونی دو طبقـه ی قدیمـی در لواسـان آغـاز شـد. قرارگرفتـن سـاختمان در بـالای زمینـی شـیبدار و همچنیـن اختـلاف سـطح زیـاد، راه دسترسـی ورودی اصلـی بـه بنـای موجـود را دشـوار و طولانـی مـی کـرد. بـا توجـه بـه شـرایط موجـود پـروژه، رویکـرد اصلـی طراحـی حـول سـه محـور شـکل گرفـت:

۱- تبدیل دو طبقه‌ی مجزای بنا به یک واحد دوبلکس

۲- باز تعریف و تسهیل دسترسی به ساختمان اصلی از ورودی زمین در تراز خیابان

۳- اضافـه کـردن امکانـات و فضاهایـی کـه جـزو الزامـات خـانه هـای بـرای آخـر هفتـه اسـت، از جملـه اسـتخر شـنا، جکـوزی، واحـدی مجـزا بـرای سـرایدار و دفتـر کار

برای بهبود دسترسی مجموعه، آسانسوری در نزدیکی ورودی زمین برای رسیدن تا تراز طبقه اول ویلا قرار گرفت و سپس پلی کوچک برای رسیدن از سکوی آسانسور تا تراس طبقه اول خانه ساخته شد. سیستم سیرکولاسیون جدید، دسترسی اصلی بنا را از طریق آسانسور و پل فراهم میکند و دسترسی ثانویه، از طریق پله‌های حیاط و مسیر میان باغ خواهد بود. بدین ترتیب ورودی اصلی خانه به طبقه اول انتقال پیدا می‌کند که شامل فضاهای اصلی و عمومی‌تر، مثل فضای نشیمن و پذیرایی، آشپزخانه و اتاق خواب مهمان است. طبقه همکف که از حریم خصوصی بیشتری بهره‌مند است به فضاهای دنج‌تری مانند دو اتاق خواب مستر، آشپزخانه‌ای کوچک و اتاق تلویزیون اختصاص یافته است. به تعبیری دیگر، جابه‌جایی ورودی اصلی خانه از طبقه همکف به طبقه اول، باعث ایجاد ساختاری معکوس گردید که در آن فضاهای عمومی‌ای که در منازل مسکونی دو طبقه رایج معمولا در تراز همکف قرار دارند، به طبقه اول منتقل شد و طبقه همکف فضاهای خصوصی خانه را در خود جای داد. بدین ترتیب، فضاهای عمومی طبقه اول از سقف بلند، نور طبیعی مناسب و دید و منظر منحصر به فرد، و فضاهای خصوصی در طبقه همکف، از ارتباط نزدیک تر با حیاط و کیفیت فضایی محصورتری بهره می‌برند. شکست و اختلاف سطح موجود در زمین پروژه، و اختلاف تراز کلی مجموعه، موقعیتی برای تعریف حجمی الحاقی (Plug-in) در سه طبقه در نزدیکی ورودی به وجود آورد تا سایر فضاهای مورد نیاز ویلا را تامین کند. این سازه الحاقی در تراز همکف سوئیت سرایدار، در طبقه اول دفتر کار و در طبقه دوم جکوزی، دوش و سرویس بهداشتی در نزدیکی استخر شنا را در برمی گیرد. هندسه و نحوه‌ی قرارگیری پل ارتباطی میان ساختمان جدید و بنای موجود، بر اساس موقعیت شروع و پایان در دو سوی مجموعه و همچنین موقعیت درختان موجود در زمین شکل گرفته است. شکست موجود در زمین پروژه باعث تعریف دو حیاط مجزا با ویژگی‌هایی متفاوت شد. به این صورت که حیاط عمومی‌تر در تراز خیابان شامل درب‌های وروردی پیاده و ماشین‌رو، پارکینگ و واحد سرایداری است و حیاط بالا عملکرد حیاط خلوتی خصوصی را دارد که شامل استخر، دسترسی به سونا، دفتر کار و باغچه است.